لزوم رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری

عقيده ای شايـع در بين مردم وجود دارد كه براساس آن متعاقب هر زايـمان يك دندان از بين می رود، در حاليكه حاملگی هيچ تأثير مستقيمی بر روی از دست رفتن دندانها نداشته و اين ادعا هيچگونه پايه و اساس علمـی ندارد اما وجود يكسری از عـوامـل می تواند موجب سرعت بخشيدن به پيشرفت بيماری حاضر يا فاكتوری مستعد كننده برای شروع بيماری جديد محسوب گردد. در دوران حاملگی يكسری تغييرات فيزيولوژيك از قبيل افزايش حجم خون، افـزايش حجـم پلاسما، افزايـش تقاضـای آهـن، خستـگی پذيری و تغييـرات هـورمونی اتفـاق می افتد كه اين تغييـرات سبب افـزايش حجـم لثـه می شود. این افزايش حجم می تواند به صورت موضعی يا منتشر باشد.

مادران معمولاً در دوران حاملگی تمايل زيادی به خوردن مواد قندی و شيرينی پيدا می كنند و از طرفی به علت خستگی و حالت تهوعی که در مراحل اوليه حاملگی به خانمهای حامله دست می دهد، در رعـايت بهـداشت دهـان و دندان سهل انـگاری می كنند و اين عوامل يعنی مصرف زيادتر مواد قـندی و عـدم رعايت بهداشت صـحيح سبب می شود كه پوسيدگيهايی كه از قبل در دندانها بوده است، سـير پيشرفت سريعتری به خود بگيرند و طبيعتاً دندانهای سالم هم با اين شرايط  خيلی سريـع دچار پوسيدگی می شوند. روی اين اصل اينگـونه می پنـدارند كه حاملگـی عاملی است كه دندان را فاسد و خراب می كند در صورتی كه همچنانكه قبلاً گفته شد اين گونه نبوده و این عدم رعايت بهداشت است كه سبب به وجود آمدن پوسيدگی دندانی و متعاقب آن درد و ناراحتی می گردد.

* * * * *

     مركبات مثل: پـرتقال و ليمو (حاوی ويتامين C)

ممكن است گفته شود كه رژيم های غذايی معمولی خود حاوی ويتامين A و C هستند ولی با تغييرات رژيم غذايی مادر در اين دوره، بهتر است تا از مواد يادشده فوق نيز استفاده نمود.

در دوران بارداری امكان بروز بيماريهای لثه نسبت به حالت عادی بيشتر است و اينـهم به دليل تغييـراتی كه قبلاً بيان گرديد می باشد. تغييرات هورمونی و پلاك ميكروبی ناشی از عدم رعايت بهداشت سبب بيماری لثه يا ژنژيـويـت حاملگی می گردد.

تغييرات هورمونی مـوجب می گردد هر گونه التهاب مختصری كه در حالات ديگر غير قابل تشخيص می باشد كاملاً مشخص گشته و سبب افزايش حجم لثه شود كه در 10 تا 70 درصد موارد حاملگی گزارش گرديده است. برای اين نـوع افـزايش حجم، وجود التـهاب ضــرورت دارد. لثـه حجيـم شده و قـرمز رنگ، نـرم و دارای سطحی صـاف و بـراق می شود و در اثر تحريك تمايل به خونريزی دارد. اين افزايش حجم می تواند به صورت موضعی باشد (فقط لثه چند دندان را درگير کند) و يا به صورت منتشر، تمام دندانها را درگير نمايد.

با اين توضيحات اهميت رعايت بهداشت دهان و دندان برای يك خانم باردار واضح و مشخص می شود، لذا برای جلوگيری از بروز بيماريهای لثه موارد زير توصيه می گردد:

امـكان دارد كه در ماه های اول حاملگی به علت داشتن حالت تهـوع، مسواك كردن قدری مشكل باشد ولی در هر صورت هيچگاه نبايد مسواك نمودن دندانها ترك گردد بلـكه همانطـور كه قبلاً تـذكـر داده شد اين دوره، رعـايت بهداشت مـنظم تـری را می طلبد. از طرفی اين امكان هست كه به علت التهاب لثه و شروع ژنژیـويـت، در اثـر مسواك زدن، لثـه شروع به خونـريزی نمايد. در اين صورت هم نبايـد مسـواك كنار گذاشته شود بلكه بايد برای معاينه به دندانپزشك مراجعه نمود و بهتر است مسواك را دندانپزشك، با توجه به وضعيت لثه ها انتخاب نمايد.